Trong forex tiền tệ luôn được giao dịch theo cặp, tuy nhiên có 1 chỉ số không đi theo cặp nhưng lại vô cùng quan trọng, là thước đo giá trị so với 6 loại ngoại tệ khác. Chỉ số đó chính là USD Index. Trong bài viết hôm nay, kienthucfx sẽ giới thiệu với các bạn cách đọc chỉ số USD Index cũng như tìm hiểu USD Index chiếm vị trí như thế nào trong giao dịch forex.
Chỉ số USD Index là gì?
Chỉ số USD Index là chỉ số (hoặc thước đo) giá trị đô la Mỹ so với một rổ ngoại tệ, thường được gọi là rổ tiền tệ với 6 loại ngoại tệ của nhóm các quốc gia hàng đầu thế giới, hay các đối tác thương mại lớn của Mỹ. Chỉ số USD tăng lên khi đồng đô la Mỹ tăng giá trị khi so sánh với các đồng tiền khác cũng như sự dao động giá trị của những loại tiền tệ trong chỉ số này sẽ ảnh hưởng ít nhiều tới sự lên xuống của chỉ số USD Index.
Như vậy, chỉ số USD Index có thể được xem là một chỉ số phản ánh “sức khỏe” của đồng USD và cũng chính là thước đo sức mạnh tuyệt đối của đồng bạc xanh này. Chỉ số USD Index tăng phản ánh đồng USD đang khỏe lên, ngược lại, USD Index giảm phản ánh đồng USD đang yếu đi. Chỉ số này được duy trì và công bố bởi sàn giao dịch liên lục địa ICE (Intercontinental Exchange, Inc.) và “U.S Dollar Index” là một thương hiệu đã đăng ký bản quyền thương mại.
Trên thị trường Forex, các Trader có thể thấy chỉ số USD Index dưới ký hiệu như DXY hoặc USDX trên ứng dụng vẽ biểu đồ của TradingView hay phần mềm giao dịch MT4 và MT5. Giống như bất kỳ cặp tiền tệ nào trong phân tích kỹ thuật, US Dollar Index cũng có biểu đồ riêng trong đó USD Index là biểu đồ theo dõi chỉ số sức mạnh của một loại tiền tệ có mức đố biến động ổn định nhất theo chu kỳ.
Các tiền tệ thành phần trong chỉ số USD Index
Chỉ số này được cấu tạo gồm rổ tiền tệ gồm 6 thành viên chính là các đồng: Euro (EUR), yên Nhật (JPY), bảng Anh (GBP), đô la Canada (CAD), Kronor Thụy Điển (SEK), Franc Thụy Sỹ (CHF), trong đó mỗi loại tiền tệ có trọng số khác nhau, cụ thể như sau:
- EUR 57,6%
- JPY 13,6%
- GBP 11,9%
- CAD 9,1%
- SEK 4,2%
- CHF 3,6%
Khối liên mình Châu Âu có sự tham gia của 19 quốc gia nên có tổng cộng 24 quốc gia có khả năng tác động lên chỉ số USD Index. Đây là các quốc gia có một nền giao thương khá mạnh với nền kinh tế Hoa Kỹ. Thêm vào đó, họ là những quốc gia có một thị trường trao đổi hối đoái khá phát triển, với chỉ số phân lời (Market rate) được định đoạt bởi lực cung cầu của thị trường.
Ngoài ra, các đồng tiền này cũng là các đồng tiền làm chuẩn cho các đồng tiền khác trên thế giới. Mặc dù các đồng khác không được liệt kê rổ tiền tệ của USD Index, nhưng khi đi kèm các đồng tiền thành viên của USD Index thì sự lên xuống của chỉ số phản ánh một cách khá chính xác vào lực cung cầu của USD trên thương trường thế giới.
Theo dõi trên hình vẽ trên ta thấy EUR chiếm tỷ trọng lớn nhất trong chỉ số sức mạnh của USD, theo sau là Yên Nhật – vì Nhật Bản là một trong các cường quốc kinh tế của thế giới. EUR chiếm tỷ trọng lớn trong US Dollar Index, chính vì vậy USD Index có thể được gọi là chỉ số đảo nghịch với đồng Euro “Anti-Euro Index”.
Công thức tính chỉ số USD Index
USDX được tính bằng công thức sau:
USDX = 50,14348112 × EURUSD -0,576 × USDJPY 0,136 × GBPUSD -0,19 × USDCAD 0,091 × USDSEK 0,042 × USDCHF 0,036
Khi đồng đô la Mỹ là đồng yết giá, ta lấy giá trị mỗi loại tiền tệ nhân với trọng số. Ngược lại khi đồng đô la Mỹ là đồng định giá, ta lấy giá trị mỗi loại tiền tệ nhân với trọng số âm.
Trong công thức tên, chỉ có bảng Anh (GBP) và đồng Euro (EUR) là đồng yết giá (mua một đơn vị tiền tệ mất bao nhiêu đô la), các tiền tệ còn lại đều là đồng định giá (một đô la mua được bao nhiêu đơn vị tiền tệ). Ví dụ, mua một GBP mất 1.21 USD, còn 1 USD có giá bằng 1.41 CAD (thời điểm đang viết bài).
Tuy nhiên, bạn không cần quan tâm đến công thức này. Trên các phần mềm giao dịch forex, bạn có thể tìm chỉ số USD bằng các ký hiệu DX, DXY hay USDX.
Lịch sử hình thành chỉ số USD Index
Cục Dự trữ Liên bang FED đã tạo ra chỉ số USD Index vào năm 1973 để theo dõi giá trị của đồng đô la. Ngay sau khi Tổng thống Nixon từ bỏ bản vị vàng, cho phép giá trị của đồng đô la được thả nổi trên thị trường ngoại hối. Trước khi tạo ra chỉ số USD Index, đồng đô la luôn được cố định ở mức 35 USD/ ounce vàng từ năm 1944 cũng chính là thời điểm diễn ra thỏa thuận Bretton Woods.
Trong những năm 1970, chỉ số này dao động trong khoảng từ 80 đến 110 khi nền kinh tế Mỹ phải vật lộn qua suy thoái và lạm phát tăng nhanh. Khi Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất để cắt giảm lạm phát vào cuối những năm 1970, tiền đã chảy vào Đô la Mỹ – khiến Chỉ số USD Index tăng đột biến – đạt 164.720 vào tháng 2 năm 1985, mức cao nhất từ trước đến ngày 24 tháng 10 năm 2018.
Tuy nhiên, đồng đô la mạnh như vậy gây ra vấn đề cho các nhà xuất khẩu Mỹ – những người nhận thấy rằng hàng hóa của họ không còn tính cạnh tranh quốc tế. Do đó, chính phủ Hoa Kỳ đã có các động thái để làm cho đồng tiền trở nên cạnh tranh hơn với năm quốc gia đồng ý thao túng Đô la trên thị trường forex như một phần của Thỏa Ước Plaza (Plaza Accord).
Thỏa ước này là một thỏa thuận được kí vào năm 1985 bởi các nước Pháp, Đức, Mỹ, Anh và Nhật Bản, với mục đích chính là làm cho đồng đô la Mỹ giảm giá tương đối so với đồng Yên Nhật và Deutsche mark của Đức. Sau đó, chỉ số Đô la Mỹ đã giảm 51% trong bốn năm tiếp theo.
Mức thấp nhất mọi thời đại mà USD Index tạo ra là 71,58 vào 22/4/2008, thấp hơn 28,42% so với lúc mới thành lập.
Dữ liệu lịch sử của chỉ số USD Index
Đây là dữ liệu lịch sử của chỉ số USD Index, trong khoảng thời gian kể từ 2008 -2020 được tính theo ngày cuối cùng của năm.
2008: ngày cuối cùng của năm chỉ số USD Index là 82,15, sau một cú giảm ngoạn mục xuống 71,30 vào 17/ 3, ngay sau khi ngân hàng Bear Stearns phải nhờ đến sự trợ giúp từ bên ngoài, khi các ngân hàng khác đều đồng loạt từ chối cho Bear Stearns vay tiền vì sợ rằng Bear Stearns đã có quá nhiều khoản nợ xấu liên quan đến lĩnh vực bất động sản dưới chuẩn. Vào thời điểm đó, các nhà đầu tư nghĩ rằng điều này sẽ gây ảnh hưởng tới USD và họ đã quyết định mua Euro. Ngay sau đó, nhằm ổn định thị trường tài chính, FED đã hạ lãi suất cho vay 8 lần, và tiếp tục tiến hành QE vào ngày 25/ 11. Nhờ sử dụng “cây đũa thần kỳ” mang tên QE (Nới lỏng định lượng – Quantitative Easing) đã khiến cho chỉ số USD Index có dấu hiệu hồi phục, các nhà đầu tư bắt đầu mặn mà với đồng đô la và xem chúng như 1 nơi trú ẩn an toàn, khiến cho USD Index tăng lên thành 82,15.
2009: DXY kết thúc phiên cuối năm ở mức 77,92. Ngân hàng Trung ương châu Âu hạ lãi suất, để đối phó với cuộc khủng hoảng. Điều này đã khiến đồng USD giảm vì niềm tin của các nhà đầu tư vào đồng Euro tăng lên.
2010: USD Index đã có 1 cú tăng vọt vào ngày 4/ 6 với mức 88,26 đánh dấu mức cao nhất trong năm 2010. Tuy nhiên, tới cuối năm, nó đã giảm xuống còn 78,96 bất chấp FED cho ra mắt QE2 (Nới lỏng định lượng) vào ngày 3/11.
2011: DXY giảm xuống 73,10 do khủng hoảng nợ diễn ra vào ngày 2/5. Tuy nhiên, do khủng hoảng từ khu vực đồng Euro khiến cho các nhà đầu tư đã hào hứng quay trở lại với USD, nhất là ngay sau khi FED khởi động “Chiến dịch Twist” (Operation Twist) trị giá 400 tỷ USD nhằm vực dậy nền kinh tế Mỹ, giúp cho DXY chốt sổ ở mức 80,21 vào ngày cuối cùng của 2011.
2012: FED đã công bố QE3 vào ngày 13 tháng 9 và QE4 vào tháng 12. DXY đóng cửa tại mức 79,77.
2013: Tháng 6, FED thông báo sẽ cắt giảm quy mô của chương trình mua trái phiếu hàng tháng và chương trình mua chứng khoán thế chấp, đã khiến các nhà đầu tư hoảng loạn buộc phải bán trái phiếu. Chính nhờ vậy mà DXY đóng cửa cuối năm ở mức 80.04.
2014: Đồng đô la vẫn ổn định trong sáu tháng đầu năm, chạm mốc 80,12 vào ngày 10/7. Cuộc khủng hoảng Ukraine và khủng hoảng nợ Hy Lạp làm cho các nhà đầu tư tìm đến đồng đô la như 1 nơi trú ẩn an toàn. FED tuyên bố kết thúc gói nới lỏng tiền tệ (QE) vào cuối tháng 10. Đồng thời giữ 4,5 nghìn tỷ đô la trong Kho bạc.
2015: Ngân hàng Trung ương châu Âu tuyên bố sẽ bắt đầu QE vào tháng 3 và đồng Euro giảm xuống còn 1,0524 USD vào 12/3. USD Index đạt mức cao nhất, đã tăng 25% kể từ năm 2014 lên thành 100,18 vào ngày 16/3. Sau đó FED đã tăng nâng lãi suất cơ bản từ mức 0-0,25% lên 0,25-0,5% vào 17/12 và đồng đô la kết thúc năm ở mức 98,69 vào ngày 27 tháng 12.
2016: FED đã tăng lãi suất quỹ lên thành 0.75 khiến cho đồng đô la đạt 102,95 vào ngày 11 tháng 12, tăng 28% kể từ tháng 7 năm 2014.
2017: Kinh tế châu Âu cải thiện vì thế đồng Euro được củng cố. Các quỹ phòng hộ bắt đầu bán đồng đô la. FED quyết định tăng lãi suất vào 15/3. Sau đó, Ngân hàng Trung ương châu Âu thông báo có thể kết thúc QE vào 20/7 tới. USD Index đã kết thúc năm ở mức 92.12.
2018: DXY đã giảm xuống mức thấp nhất trong năm ở mức 88,59 vào 15/2, giảm 14% so với năm 2016. Các nhà đầu tư không còn mặn mà với USD khi nền kinh tế châu Âu tiếp tục tăng trưởng mạnh. Nhưng sau đó, nền kinh tế Hoa Kỳ có nhiều dầu hiệu cải thiện khiến cho USD Index đạt mức cao nhất năm 2018 là 97,54 vào ngày 12/11 và kết thúc phiên đóng cửa năm tại mức 96,17.
2019: Đồng đô la đạt đỉnh 98,20 vào 24/4. Tuy nhiên, nó đã giảm xuống mức thấp nhất trong năm 95,98 vào ngày 24/6. Sau đó, khi FED thông báo hạ lãi suất còn 2,25%. giúp cho USD Index tăng lên đạt mức 98,52 vào ngày 31/7.
2020: Là một năm với nhiều biến động lịch sử trên thị trường tài chính toàn cầu khi đại dịch COVID-19 đang gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng với nền kinh tế lớn nhất thế giới. Sau mốc đỉnh 102.94 điểm mà chỉ số USD Index đạt được vào ngày 19/03/2020, vị thế đồng USD đang dần suy yếu khi chỉ số USD Index phiên 30/06 đã giảm về mức 97.37 điểm, tương đương giảm 10% so với mức đỉnh đã đạt được và chỉ tăng 1% so với mức 96.23 điểm của hồi đầu năm.
Tầm quan trọng của USD Index trong giao dịch forex?
USD Index thực sự là 1 chỉ số cực kỳ quan trọng mà các nhà giao dịch forex không nên bỏ qua vì các lý do sau:
- Chỉ số USD Index là chỉ số đáng tin cậy, một công cụ chỉ báo rất hữu ích trong giao dịch Forex vì nó có thể xác nhận xu hướng cho cặp tiền bạn đang giao dịch và cũng cảnh báo bạn về bất kỳ biến động nào mà giao dịch của bạn có thể gặp phải trước khi bạn bắt đầu giao dịch để bảo toàn tài khoản của bạn.
- Nhờ vào sự phát triển kinh tế Mỹ, đã giúp cho đồng USD trở thành đồng tiền được giao dịch nhiều nhất trên toàn cầu. Nên các biến động từ USD sẽ có tác động lớn lao đến thị trường forex kéo theo các đồng tiền hoặc các loại hàng hóa khác như vàng, bạc, dầu thô… cũng biến động theo.
- Các bạn đã biết USD Index phản ánh sức khỏe của đồng dollar, nên chỉ số USDX giúp bạn quan sát giá trị của đồng đô la Mỹ (USD) so với giá trị của một ngoại tệ thuộc rổ tiền tệ trong một giao dịch đơn. Chỉ số này còn giúp các nhà giao dịch đưa ra phân tích và phán đoán xu hướng tăng hoặc giảm giá trị của USD trong tương lai.
- Như có nói trước đó, USD Index phản ánh sức khỏe của đồng USD. Nếu USD Index tăng, đồng nghĩa USD khỏe lên, nhà đầu tư có thể lựa chọn các chiến lược mua vào đồng USD so với các đồng tiền khác. Ngược lại, nếu USD Index giảm, tức là USD yếu đi, nhà đầu tư hạn chế mua vào đồng USD hoặc thậm chí áp dụng chiến lược bán khống đồng USD và chuyển qua mua vàng chẳng hạn.
- Bên cạnh vai trò quan trọng trong thị trường Forex, USDX còn được dùng trong các hợp đồng tương lai (Futures contract), hợp đồng quyền chọn, và cũng là một phần quan trọng trong các quỹ hỗ tương (Mutual funds), quỹ hoán đổi danh mục (ETFs).
Tham khảo: