Mô hình vai đầu vai (Head And Shoulders) là mô hình giá đảo chiều thường gặp trong thị trường chứng khoán, tiền ảo, forex. Mô hình này dự báo giá sẽ đảo chiều nên khi hiểu về nó sẽ giúp các nhà đầu tư vào lệnh phù hợp. Vậy cụ thể, mô hình vai đầu vai là gì? Cách giao dịch với mô hình vai đầu vai như thế nào? Hãy tìm hiểu bài viết dưới đây của chúng tôi.
Mô hình Vai Đầu Vai là gì?
Mô hình vai đầu vai (hay còn gọi là mô hình Head And Shoulders) là một mô hình giá báo hiệu sự đảo chiều trong tương lai. Dựa vào mô hình này nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định mua bán dễ dàng hơn. Hiện tại có 2 mô hình vai đầu vai được sử dụng trong phân tích kỹ thuật để giao dịch như sau:
Mô hình Vai Đầu Vai thuận
Mô hình vai đầu vai thuận được hình thành bởi một đỉnh (vai), tiếp theo là một đỉnh cao hơn (đầu), và sau đó là một đỉnh khác thấp hơn (vai). Một đường viền cổ được vẽ bằng cách nối các điểm thấp nhất của hai đáy. Độ dốc của đường này có thể lên hoặc xuống. Thông thường, khi dốc xuống, nó tạo ra một tín hiệu đáng tin cậy hơn.
Có ba thành phần chính trong mô hình này. Chúng ta sẽ phân tích hình ảnh minh họa dưới đây:
Hai vùng vai và vùng đầu mà giá di chuyển qua trong việc tạo ra mô hình báo hiệu sự đảo chiều của thị trường. “Vai” đầu tiên hình thành khi thị trường khi giá tăng và sau đó giảm xuống đáy. “Đầu” sau đó được hình thành khi giá tăng trở lại, tạo ra một đỉnh cao trên mức của sự hình thành vai đầu tiên.
Và khi giá giảm và tạo ra vai thứ hai, thường có bề ngoài tương tự như vai thứ nhất. Sự sụt giảm của vai sau tương đương vai đầu tiên trước khi thường có một sự thoái lui nhẹ đi lên hoặc đi ngang khỏi chuyển động giá.
Mô hình hoàn thành, cho tín hiệu thị trường đảo chiều, khi giá giảm một lần nữa, phá vỡ dưới đường viền cổ. Đường viền cổ, như được mô tả ở trên, là đường nằm ngang nối hai đáy đầu tiên với nhau.
Mô hình Vai Đầu Vai ngược
Như tên gọi của nó đây là dạng mô hình vai đầu vai nhưng bị đảo ngược. Một thung lũng được hình thành (vai), tiếp theo là một thung lũng thậm chí thấp hơn (đầu), và sau đó là một thung lũng khác cao hơn (vai). Việc hình thành các thung lũng này xảy ra sau các chuyển động đi xuống kéo dài.
Với mô hình vai đầu vai nghịch đảo, giá cổ phiếu sẽ giảm thành ba mức thấp cách nhau bởi hai giai đoạn tăng giá tạm thời. Đáy giữa, sẽ là phần đầu của mô hình nghịch đảo, là đáy thấp nhất, trong khi vai có phần ít sâu hơn. Khi vai thứ hai hình thành, giá sẽ thực hiện một đợt phục hồi cuối cùng, phá vỡ trên đường viền cổ và cho thấy xu hướng giảm đã bị đảo ngược.
Một số đặc điểm nhận biết mô hình vai đầu vai
- Xu hướng trước khi hình thành mô hình vai đầu vai: Xu hướng tăng giá.
- Vai trái: là điểm cao nhất trong xu hướng tăng tại thời điểm nó được hình thành. Vì khi đó đầu chưa xuất hiện nên đỉnh này sẽ là đỉnh cao nhất trong xu hướng tăng.
- Điểm Low 1 (left valley – thung lũng trái), là điểm thấp nhất trong nằm giữa đầu và vai trái.
- Đầu: Phải là một đỉnh cao mới trong xu hướng tăng và phải cao hơn vai trái. Đây sẽ là đỉnh cao nhất trong mô hình vai đầu vai.
- Điểm Low 2 (right valley – thung lũng phải), là điểm thấp nhất trong nằm giữa đầu và vai phải.
- Phần vai phải: Vai phải thấp hơn với đầu, thường cho chiều cao xấp xỉ với vai trái, tuy nhiên đôi khi có sự lệch nhau, vai phải càng thấp thì khả năng giảm giá lớn càng xảy ra nhiều hơn.
- Đường viền cổ: Đường viền cổ tạo thành khi ta nối các điểm thấp Low 1 và Low 2. Thường thì Low 1 và Low 2 xấp xỉ nhau nên đường viền cổ nằm ngang. Tuy nhiên nhiều khi Low 1 và Low 2 sẽ lệch nhau dẫn đến đường viền cổ sẽ dốc lên (nếu low 1< low 2) hoặc sẽ dốc xuống (low 1 > low 2).
- Sự phá vỡ đường viền cổ: Mô hình vai đầu vai chỉ được hình thành và xác nhận khi phòng tuyến hỗ trợ tại đường viền cổ bị phá vỡ. Thuyết phục hơn, nếu khối lượng giao dịch tăng mạnh tại điểm phá vỡ (breakout) tại điểm viền cổ.
2 cách giao dịch trong mô hình Vai Đầu Vai hiệu quả
Khi thị trường xuất hiện mô hình vai đầu vai, các nhà đầu tư hãy nghĩ đến việc bán ra. Và bán ra hiệu quả nhất là khi xác định được thời điểm vào lệnh chính xác. 2 cách giao dịch hiệu quả nhất trong mô hình vai đầu vai mà các nhà đầu tư thường hay sử dụng.
Cách 1: Bán khi giá phá vỡ đường viền cổ. Điểm vào vị trí lệnh sẽ khá thấp
Cách 2: Bán khi giá phá vỡ đường viền cổ và đảo chiều lại lần nữa. Nếu giá quay lại đạt lần nữa trước khi theo xu hướng xuống thì đạt lợi nhuận. Nếu không quay lại mà giảm luôn nhà đầu tư sẽ bỏ lỡ cơ hội vào lệnh.
Ví dụ:
Từ hình ảnh ở trên ta thấy giá đã phá vỡ đường viền cổ và giảm mạnh. Đâu chính là cơ hội để các nhà đầu tư vào lệnh mua. Theo đó bạn nên đặt lệnh tại điểm 1,2820, dừng lỗ tại 1,2860, chốt lời được đặt ở mức 1,2550.
Một số lưu ý khi giao dịch vai đầu vai?
Không phải thị trường lúc nào cũng di chuyển theo mô hình vai đầu vai. Do đó các mức dừng đôi khi sẽ bị ảnh hưởng.
Mô hình này không phải lúc nào cũng đúng và đạt được mục tiêu lợi nhuận. Do đó các nhà đầu tư có thể điều chỉnh để ứng biến với tình hình hiện tại của thị trường.
Các mẫu mô hình vai đầu vai chỉ tính chủ quan. Tùy theo nhận định của mỗi nhà đầu tư sẽ nhận diện hình dáng mô hình sẽ khác nhau. Do đó, giao dịch theo chính nguyên tắc của bản thân và trung thành với nó sẽ hỗ trợ các nhà đầu tư giao dịch tốt hơn.
Kết luận
Trên đây là toàn bộ thông tin về mô hình vai đầu vai và cách sử dụng. Các nhà đầu tư có thể áp dụng để thực hiện đầu tư theo mô hình đảo chiều. Lưu ý cần xác định chính xác xu hướng tăng trước khi áp dụng mô hình thuận, và xu hướng giảm với mô hình ngược. Đây cũng là cách để nhà đầu tư có thể tìm ra cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng.
Tham khảo: